Przedsiębiorcy stawiający pierwsze kroki w biznesie w pierwszym kroku decydują się najczęściej na rozpoczęcie prowadzenia działalności gospodarczej w najprostszej dostępnej formie, a mianowicie w formie jednoosobowej działalności gospodarczej, jako przedsiębiorcy indywidualni.

Przekształcenie JDG w spółkę z o.o.

W miarę upływu czasu, na skutek rozwoju prowadzonej działalności,  bardzo często dochodzi jednak do sytuacji, w której przedsiębiorcy ci decydują się następnie na jej przekształcenie. Celem przekształcenia jest przy tym, m.in. zmiana zakresu odpowiedzialności osób decyzyjnych, obniżenie kosztów prowadzonej działalności oraz zmniejszenie obciążeń podatkowych.

Co istotne, polskie prawo przewiduje ograniczenia w zakresie przekształceń określonych form prawnych prowadzenia działalności gospodarczej w inne. Przepisy dopuszczają następujące formy przekształcenia:

1)      przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej w jednoosobową spółkę kapitałową (spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółkę akcyjną);

2)      przekształcenie spółki cywilnej w każdą spółkę handlową (osobową lub kapitałową);

3)      przekształcenie spółki handlowej w inną dowolną spółkę handlową (osobową lub kapitałową).

W niniejszym artykule przyjrzymy się dokładnie w jaki sposób wygląda proces przekształcenia jednoosobowej działalności gospodarczej w jedną z dostępnych spółek kapitałowych, tj. spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.

Zacznijmy od tego, że dopuszczalność przekształcenia jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością wynika wprost z przepisów Kodeksu spółek handlowych (dalej jako k.s.h.). Zgodnie bowiem z art. 551 § 5 ww. ustawy, przedsiębiorca będący osobą fizyczną wykonującą we własnym imieniu działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców – (przedsiębiorca przekształcany) może przekształcić formę prowadzonej działalności w jednoosobową spółkę kapitałową (spółkę przekształconą) (przekształcenie przedsiębiorcy w spółkę kapitałową).

Powyższe oznacza, że osoby fizyczne prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą posiadają zdolność przekształceniową i mogą zmienić formę prowadzenia działalności w jednoosobową spółkę kapitałową. Postępowanie dotyczące przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną, w spółkę kapitałową zostało przy tym szczegółowo uregulowane w art. 584¹–584¹³ k.s.h.

W tym miejscu warto podkreślić, że przedsiębiorca przekształcany staje się spółką przekształconą z chwilą wpisu do rejestru (dzień przekształcenia). Z tą samą chwilą przedsiębiorca przekształcany staje się wspólnikiem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Dodatkowo, spółce z ograniczoną odpowiedzialnością powstałej na skutek przekształcenia przysługują co do zasady wszystkie prawa i obowiązki przedsiębiorcy przekształcanego – spółka przekształcona pozostaje podmiotem w szczególności zezwoleń, koncesji oraz ulg, które zostały przyznane przedsiębiorcy przed jego przekształceniem.

Proces przekształcenia

W kwestii samego procesu przekształcenia, należy wskazać, że do przekształcenia indywidualnego przedsiębiorcy w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością ustawodawca wymaga:

1)      sporządzenia planu przekształcenia przedsiębiorcy wraz z załącznikami oraz opinią biegłego rewidenta – załączniki do planu przekształcenia stanowią projekt oświadczenia o przekształceniu przedsiębiorcy, projekt umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, projekt uchwały w sprawie przekształcenia spółki, wycena składników majątkowych (aktywów i pasywów) przedsiębiorcy przekształcanego oraz sprawozdanie finansowe sporządzone dla celów przekształcenia;

2)      złożenia wniosku o wyznaczenie biegłego rewidenta – plan przekształcenia przedsiębiorcy należy bowiem poddać badaniu przez biegłego rewidenta w zakresie poprawności i rzetelności. Biegłego rewidenta wyznacza sąd rejestrowy właściwy według siedziby przedsiębiorcy przekształcanego;

3)      złożenia oświadczenia o przekształceniu przedsiębiorcy – oświadczenie o przekształceniu przedsiębiorcy powinno zostać sporządzone w formie aktu notarialnego i określać co najmniej formę prawną spółki, w jaką zostaje przekształcony przedsiębiorca, wysokość kapitału zakładowego spółki, zakres praw przyznanych osobiście przedsiębiorcy przekształcanemu jako wspólnikowi spółki przekształconej, jeżeli przyznanie takich praw jest przewidziane, jak również  nazwiska i imiona członków zarządu spółki przekształconej;

4)      powołania członków organów spółki przekształconej;

5)      zawarcia umowy spółki;

6)      dokonania wpisu spółki przekształconej w Krajowym Rejestrze Sądowym oraz wykreślenia przedsiębiorcy przekształcanego z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.

Wniosek o wpis przekształcenia do rejestru wnoszą wszyscy członkowie zarządu spółki przekształconej. Wniosek o wpis przekształcenia do Krajowego Rejestru Sądowego może zostać złożony w chwili obecnej wyłącznie w formie elektronicznej, za pośrednictwem Portalu Rejestrów Sądowych (https://prs-ekrs.ms.gov.pl/). Złożenie do sądu wniosku o rejestrację spółki z o.o. powstałej w wyniku przekształcenia w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego wiąże się z koniecznością wniesienia opłaty w wysokości 500 zł oraz 100 zł za ogłoszenie w Monitorze Sądowymi i Gospodarczym.

Warto podkreślić, w terminie 7 dni od dnia wpisu przekształconej spółki do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, przedsiębiorca powinien złożyć wniosek o wykreślenie jednoosobowej działalności gospodarczej z CEIDG.

Co również istotne, przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej w sp. z o.o. jest neutralne podatkowo, a to oznacza, że brak jest obowiązku zapłaty podatku dochodowego czy podatku VAT  w związku z przekształceniem przedsiębiorcy jednoosobowego. Nowoutworzonej spółce nadany zostanie nowy numer NIP oraz REGON.